Technologie (w tym technologie IT) wykorzystywane przez firmy produkcyjno-usługowe pochodzą z trzech głównych źródeł, określanych jako (za P. Głodek, M. Gołębiowski):

  • wewnętrzne, gdy firma przeprowadza prace badawczo-rozwojowe w własnym zakresie i własnymi siłami, względnie we współpracy w grupie firm, w efekcie których powstają nowe technologie, wdrażane do praktyki, gdy spełniają przyjęte w planach wymagania,
  • zewnętrzne, gdy firma wykorzystuje technologie opracowane przez inne podmioty, stając się ich właścicielem dzięki zakupom licencji, praw własności względnie przejęciu firmy wraz z technologią,
  • kombinowane, gdy powstające technologie są efektem działań wewnątrz i na zewnątrz firmy, przy wzajemnym przenikaniu się i uzupełnianiu obu źródeł.

Główne źródła technologii z punktu widzenia przedsiębiorstwa przedstawiono na Rys. 1.

 

Rys. 1. Główne źródła technologii z punktu widzenia przedsiębiorstwa

Źródło: Opracowanie własne na podstawie P. Głodek, M. Gołębiowski, Transfer technologii w małych i średnich przedsiębiorstwach, PARP, Warszawa 2006, s. 10.

 

Pozyskiwanie technologii

Pozyskiwanie technologii ze źródeł wewnętrznych przedsiębiorstwa jest możliwe wówczas, gdy własnymi siłami prowadzi ono prace badawczo-rozwojowe (B+R), ukierunkowane na rozwiązanie problemów, występujących w jej produktach, procesach produkcyjnych, świadczeniu usług, serwisie, itp. Stamtąd zwykle pochodzą tematy i inspiracje do prac B+R, w które zaangażowane bywają pojedyncze osoby, zespoły, jak też samodzielne jednostki badawczo-rozwojowe, projektowe i wdrożeniowe, zależnie od celów i polityki przedsiębiorstwa.

Zalety i wady wewnętrznych źródeł technologii

Do najważniejszych zalet kreowania technologii siłami własnymi przedsiębiorstwa należą m.in.:

  • oryginalność rozwiązań, tworzonych przez własne komórki w warunkach relatywnie dużej swobody zespołu twórczego, ograniczonej jedynie celami stawianymi przez kierownictwo oraz dysponowanym potencjałem,
  • opanowanie tworzonych i wykorzystywanych technologii oraz pozyskiwanie know-how, które w całości pozostają w przedsiębiorstwie oraz budowanie potencjału do podejmowania wyzwań, przed którymi staje przedsiębiorstwo w wyniku zmian rynkowych i wewnętrznych,

Kreowanie technologii siłami własnymi przedsiębiorstwa ma też wady. Należą do nich m.in.:

  • ponoszenie niezbędnych kosztów na działalność badawczo-rozwojową, w całym okresie funkcjonowania jednostek czy zespołów badawczo-rozwojowych (koszty stałe),
  • pełne ponoszenie ryzyka niepowodzenia, związanego z nietrafnymi decyzjami co do kierunków prac badawczo-rozwojowych oraz wdrażania ich wyników,
  • często dłuższy czas wypracowywania satysfakcjonujących rozwiązań i wdrażania ich do praktyki.

Mimo licznych wad i zagrożeń, które niesie funkcjonowanie własnego zaplecza kreującego nowe technologie warto wiedzieć, że bez niego trudno jest przedsiębiorstwu kształtować własną odrębność i oryginalność oraz silną globalną pozycję rynkową. W praktyce rynkowej tylko najsilniejsi gracze są w stanie budować nowe technologie IT.

Zewnętrzne źródła technologii, przyjęte w polityce przedsiębiorstwa jako podstawowa droga zasilania w nowe rozwiązania techniczno-technologiczne i innowacje oznaczają, że musi ono być nastawione na stałe śledzenie otoczenia dla rozpoznania źródeł technologii i rozwiązań przydatnych w przedsiębiorstwie oraz opanowanie sztuki ich pozyskiwania i adaptacji dla własnych celów. W działalności tej ogromną rolę odgrywa transfer technologii.

Zalety i wady zewnętrznych źródeł technologii

Zaletą zewnętrznych źródeł technologii jest:

  • szybsze przygotowanie zewnętrznych rozwiązań do wdrożenia w przedsiębiorstwie, często bez żadnych nakładów względnie po niewielkich adaptacjach, co w krótkim czasie pozwala uzyskać zamierzone efekty wdrożenia,
  • ograniczenie ryzyka niepowodzenia, gdy można skorzystać z doświadczeń twórców technologii,
  • zwykle niższe koszty uzyskania zamierzonych rozwiązań.

Jako wady zewnętrznych źródeł technologii wskazać można:

  • relatywnie powierzchowną znajomość technologii,
  • szeroki w niektórych przypadkach zakres prac adaptacyjnych utrudniających wdrożenie,
  • konieczność budowania relacji z twórcami i właścicielami adaptowanych technologii, co może wymagać czasu i różnorodnych działań.

Zalety i wady kombinowanych źródeł technologii

Jak sama nazwa wskazuje, są kombinacją zalet i wad źródeł wewnętrznych i zewnętrznych i każdorazowo muszą być rozpatrywane indywidualnie.

Wśród źródeł kombinowanych najczęstszą praktyką sfery IT jest wykorzystanie technologii udostępnianych na bazie licencji open source i ich adaptacja do własnych projektów IT. Często tego typu rozwiązania są relatywnie najtańsze i zapewniają najszybszy czas przygotowania docelowego rozwiązania. W INNOKREA od kilku lat rozwijamy własny produkt (w szerszym rozumieniu technologię IT) tj. system aukcyjny dla zamkniętej grupy użytkowników. Do jego budowy korzystamy z technologii kombinowanych składających się ze stabilnych frameworków opracowanych przez globalne firmy i społeczności (np. React, React Native) i gotowych komponentów na bazie licencji open source oraz modułów opracowywanych własnymi programistami (np. przy użyciu języka Python). W podobny sposób realizujemy dedykowane projekty IT szyte pod indywidualne potrzeby klientów (przy wykorzystaniu różnych technologii IT).

 

Porównanie wybranych cech głównych kategorii źródeł technologii przedsiębiorstwa przedstawiono w Tab. 1.

 

Czynnik

Wewnętrzne źródła technologii

Kombinacja wewnętrznych i zewnętrznych

Zewnętrzne źródła technologii

Wzrost technologiczny firmy

Największy potencjał

Średni potencjał

Najmniejszy potencjał - musi znaleźć inne drogi

Wyłączność technologii

Największy potencjał

Istnieje szansa utrzymania wyłączności

Najczęściej technologia nie jest unikalna

Technologia jako przewaga konkurencyjna

Unikalny proces lub produkt

Zwykle trzeba ją dzielić z partnerami

Istnieje szansa jej osiągnięcia na konkretnym rynku

Potencjał techniczny firmy niezbędny do wykorzystania danego źródła

 

Wysoki

 

Umiarkowany

Relatywnie niski, istotny przy wdrożeniu technologii w firmie

Okres pozyskania

Najdłuższy

Może być skrócony dzięki partnerom

Najkrótszy

Ryzyko niepowodzenia

Największe

Średnie

Niskie

 

Wielkość nakładów

 

Najwyższe

 

Średnie

Niskie, jednak istnieje niebezpieczeństwo kosztów ukrytych

Źródło: P. Głodek, M. Gołębiowski, Transfer technologii w małych i średnich przedsiębiorstwach, PARP, Warszawa 2006, s. 11

Podsumowanie

Jak wynika z zapisów Tab. 1, w zależności od ich potencjału i możliwości, przedsiębiorstwom zainteresowanym budowaniem przewagi konkurencyjnej na rynku poprzez rozwój technologii, zalecić można następujące źródła pozyskiwania technologii IT:

  • przedsiębiorstwa silne kadrowo, technicznie i ekonomicznie: korzystanie głównie z wewnętrznych źródeł transferu technologii,
  • przedsiębiorstwa w średniej sytuacji, gdy chodzi o potencjał rozwojowy: gdzie to możliwe, wykorzystywanie własnych źródeł transferu technologii, wspierane technologiami ze źródeł kombinowanych,
  • przedsiębiorstwa niedysponujące potencjałem rozwojowym: korzystanie z technologii ze źródeł zewnętrznych, gdzie to możliwe, wspierane technologiami ze źródeł kombinowanych.

 

Skorzystaj z naszego doświadczenia i umów się na konsultacje dotyczące Twojej strategii biznesowej! Kliknij tutaj.